نقش مدیریت ریسک خشکسالی در کاهش آسیب‌پذیری کشاورزان (موردمطالعه: شهرستان زرین‌دشت)

Authors

  • آسیه حسنی نژاد دانشجوی دکتری، گروه جغرافیا و برنامه‌ریزی روستایی، دانشکده علوم جغرافیایی و برنامه‌ریزی، دانشگاه اصفهان، اصفهان، ایران
  • احمد تقدیسی دانشیار، گروه جغرافیا و برنامه‌ریزی روستایی، دانشکده علوم جغرافیایی و برنامه‌ریزی، دانشگاه اصفهان، اصفهان، ایران
  • سعیدرضا اکبریان رونیزی دانشیار، گروه جغرافیا، دانشکده اقتصاد، مدیریت و علوم اجتماعی، دانشگاه شیراز، شیراز، ایران
  • سید هدایت‌اله نوری استاد، گروه جغرافیا و برنامه‌ریزی روستایی، دانشکده علوم جغرافیایی و برنامه‌ریزی، دانشگاه اصفهان، اصفهان، ایران
Abstract:

خشکسالی یکی از بلایای طبیعی است که اثرات اقتصادی، اجتماعی و زیست‌محیطی بر جنبه‌های مختلف زندگی بشر دارد. امروزه بیشتر دولت‌ها، در تلاش‌اند تا اطلاعات بیشتری در زمینه روش‌های صحیح مدیریت ریسک کسب نمایند تا از این طریق، صدمات وارد بر جامعه ناشی از خشکسالی را کاهش داده و اثرات مربوط به خشکسالی‌های آینده را نیز به حداقل برسانند.پژوهش حاضر با هدف کاهش آسیب‌پذیری کشاورزان در برابر پیامدهای خشکسالی با تأکید بر مدیریت ریسک تدوین یافته است. برای گردآوری اطلاعات از تکنیک مصاحبه و روش پرسشنامه استفاده گردید. در روش پرسشنامه‌ای داده‌های لازم در قالب پرسشنامه در سطح پانزده روستای نمونه، گردآوری شد. برای تحلیل داده‌ها از نرم‌افزار SPSS و از تکنیک سلسله مراتبی(AHP) به منظور الویت بندی راهکارها و در نهایت از مدل پرومتی جهت رتبه‌بندی روستاها در چارچوب مدیریت ریسک استفاده گردید. جامعه آماری این پژوهش 4463 خانوار ساکن در روستاهای شهرستان زرین‌دشت است که از طریق فرمول کوکران تعداد360 سرپرست خانوار به عنوان نمونه آماری با نمونه‌گیری تصادفی ساده انتخاب شدند. برای سنجش روایی ابزار تحقیق (پرسشنامه) از نظرات متخصصین و برای سنجش پایایی از آلفای کرونباخ که برای هر یک از مقیاس‌های اصلی پرسشنامه در حد مناسب (بالای 67/0) بود استفاده شد. نتایج به دست آمده بیانگر آن است که مدیریت ریسک خشکسالی رویکرد مناسبی برای کاهش آسیب‌پذیری کشاورزان در ابعاد اقتصادی، اجتماعی و محیطی در مناطق روستایی است و می‌توان در فرآیند کاهش پیامدها و آسیب‌های ناشی از خشکسالی بر مدیریت ریسک تأکید داشت.

Upgrade to premium to download articles

Sign up to access the full text

Already have an account?login

similar resources

راهبردهای کشاورزان در واکنش به پیامدهای خشکسالی و بررسی عوامل مؤثر بر آن (موردمطالعه: شهرستان رشتخوار)

در سال‌های اخیر وقوع خشکسالی‌های مکرر اثرات منفی زیادی بر محصولات کشاورزی داشته است. کشاورزان می‌توانند با استفاده از راهبردهای سازگاری، تا حدودی اثرات خشکسالی را کاهش دهند. لذا هدف این مطالعه بررسی راهبردهای کشاورزان در واکنش به پیامدهای خشکسالی و عوامل مؤثر بر استفاده از این راهبرد‌ها بوده است. تحقیق حاضر از نظر هدف، کاربردی و روش انجام آن توصیفی- تحلیلی است. ابزار گردآوری داده‌ها پرسش‌نامه و...

full text

نقش مدیریت ریسک خشکسالی در کاهش آسیب‌پذیری اقتصادی ـ اجتماعی سکونتگاه های روستایی(مورد مطالعه: شهرستان نقده)

امروزه در بیشتر دولت‌ها، سازمان‌های توسعه‌یافته اعتبار زیادی برای مدیریت بحران قائل نبوده و در صدد اعمال هرچه بهتر مدیریت ریسک، هستند. تحقیق حاضر با هدف بررسی نقش مدیریت ریسک خشکسالی در کاهش آسیب‌پذیری اقتصادی ـ اجتماعی سکونتگاههای روستایی، در شهرستان نقده انجام شده است. این تحقیق به لحاظ هدف کاربردی و بر اساس روش، توصیفی ـ تحلیلی است. در تجزیه و تحلیل داده‌ها از آزمون های فریدمن، T تک نمونه‌ای...

full text

نقش بیمه درآمد در مدیریت ریسک کشاورزان(مطالعه موردی: پنبه کاران شهرستان داراب)

فعالیت‌های کشاورزی معمولا همراه با ریسک ناشی از نوسانات درآمدی می‌باشد. لذا راهکارهای مدیریتی می‌تواند در جهت کاهش این نوسانات مفید باشد. بیمه‌ی درآمدی با کاهش نوسانات مربوط به قیمت و تولید محصولات کشاورزی، می‌تواند این تغییرات احتمالی را مدیریت نماید. هدف این مطالعه، طراحی الگوی بیمه‌ی درآمد به-منظور کاهش نوسانات درآمدی پنبه‌کاران شهرستان داراب است. اطلاعات مورد نیاز با استفاده از روش نمونه‌گی...

full text

شناسایی تعیین کننده‌های مدیریت ریسک کشاورزی: مطالعه کشاورزان شهرستان کرمانشاه

ریسک ها در کشاورزی، زندگی و درآمد زارعان را تحت تاثیر قرار می دهند و صدماتی را به محیط زیست آن ها وارد می کنند و موجب فقیرتر شدن کشاورزان و کارگران روستایی می شوند. بنابراین ریسک ها بایستی توسط کشاورز مدیریت شوند. هدف از این مطالعه توصیفی- همبستگی شناسایی تعیین کننده ها یا عوامل تاثیرگذار بر مدیریت ریسک توسط کشاورزان ذرت کار شهرستان کرمانشاه بود. جامعه آماری تحقیق، کشاورزان ذرت کار شهرستان کرم...

full text

نقش رویکرد مدیریت ریسک خشکسالی در کاهش آسیب‌پذیری اقتصادی- اجتماعی کشاورزان روستایی (از دیدگاه مسئولان و کارشناسان) مطالعه موردی: دهستان سولدوز، آذربایجان غربی

بروز خشکسالی در مناطق مختلف جهان نشان‌ از آسیب‌پذیری همه ملت‌ها از رویدادهای آب‌وهوایی دارد. در این بین معیشت در جوامع روستایی به شدت از شرایط آب و هوایی تأثیر می‌پذیرد و وقوع خشکسالی در این جوامع به خسارت‌های متعدد اقتصادی و اجتماعی به ویژه برای کشاورزان می‌انجامد. افزایش آگاهی از هزینه‌های اقتصادی، اجتماعی و زیست‌محیطی خشکسالی، منجر به رشد دیدگاه‌های فعال در خصوص مدیریت ریسک خشکسالی در کشورها...

full text

تأثیر دیدگاه زمانی کشاورزان بر رفتار مدیریت ریسک خشکسالی آنان در حوضه پایاب سد کرخه

هدف این مطالعه، واکاوی تأثیر دیدگاه زمانی کشاورزان بر رفتار مدیریت ریسک خشکسالی در حوضه پایاب سد کرخه بود. این پژوهش از نوع پژوهش­های توصیفی ـ همبستگی و علّی ـ مقایسه‌ای است که با استفاده از یک پیمایش انجام گرفت. جامعه آماری مورد مطالعه، کشاورزان عضو تعاونی‌های آب‌بران حوضه پایاب سد کرخه در استان خوزستان (3668=N) بودند که 350 نفر از آن­ها با استفاده از جدول کرجسی و مورگان و روش نمونه­گیری تصادفی...

full text

My Resources

Save resource for easier access later

Save to my library Already added to my library

{@ msg_add @}


Journal title

volume 9  issue 2

pages  264- 277

publication date 2018-08-23

By following a journal you will be notified via email when a new issue of this journal is published.

Hosted on Doprax cloud platform doprax.com

copyright © 2015-2023